Από πάρα πολύ παλιά, οι άνθρωποι θεώρησαν το πλοίο ως κάτι περισσότερο από ένα άψυχο μεταφορικό μέσο. Λειτούργησε για αυτούς ως σπίτι κατά τη διάρκεια της διαμονής τους, ως κάστρο που έπρεπε να υπερασπίσουν σε περιόδους πολέμου, και ως κάτι ζωντανό που τους ώθησε να εξερευνήσουν απομακρυσμένους ορίζοντες. Έτσι, συχνά συναντούσαμε σκάφη με ανθρώπινα στοιχεία και διακοσμημένα με ζωγραφιές, ακρόπρωρα και ξυλόγλυπτα αγάλματα.

Δίνοντας στα σκάφη ανθρώπινα χαρακτηριστικά

Σε μια προσπάθεια ίσως να του αποδώσουν ζωή, άρχισαν να προσθέτουν στοιχεία ανθρωπομορφισμού. Το χαρακτηριστικότερο τέτοιο στοιχείο είναι πώς τα πλοία, από αρχαίων χρόνων, έχουν όνομα. Οι άνθρωποι ενδεχομένως να μην ονόμαζαν το σπίτι τους, το αγρόκτημά τους ή το κάρο τους, αλλά ονόμαζαν το σκάφος τους. Αυτό καθαυτό υποδεικνύει την τάση του ανθρώπου να αποδίδει ψυχή στο πλοίο.

Έπειτα, πολλοί πολιτισμοί διαχρονικά στόλιζαν και διακόσμησαν τα σκάφη με ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Οι πρώτες τέτοιες πρακτικές απεικονίζονται σε ταφικά μνημεία της Αιγύπτου, όπου πλοία φέρουν ζωγραφισμένους οφθαλμούς στις παρειές τους. Η τεχνική αυτή εντατικοποιήθηκε στα αρχαία ελληνικά πολεμικά πλοία, ίσως και ως αποτρεπτικό στοιχείο τόσο για τους εχθρούς όσο και για “τα κακά”. Αυτή η παράδοση έχει φτάσει μέχρι τις μέρες μας, φορώντας το “ματάκι” της βασκανίας στον καρπό μας.

Ελληνικό Σκάφος | Πηγή: https://en.wikipedia.org

Στολισμός με ακρόπρωρα

Αργότερα, η ανάγκη για απόδοση ταυτότητας στα πλοία έγινε ακόμα πιο έντονη και συγκεκριμένη. Τα σκάφη άρχισαν να φέρουν ακρόπρωρα, μια πρακτική που ακολούθησαν πολλοί πολιτισμοί σε διάφορα μέρη του κόσμου. Ο κυκλαδικός πολιτισμός σκάλιζε ψάρια στις πλώρες του, οι Βίκινγκς σκάλιζαν την πλώρη των ντρακάρ τους σε μορφή δράκου, ενώ οι Βυζαντινοί είχαν απολείξεις με τη μορφή κεφαλής λιονταριού από όπου εκτοξεύονταν υγρό πυρ.

Ακρόπρωρο με μορφή δράκου | Πηγή: https://wanderlord.com

Η μεγάλη ακμή των ακρόπρωρων ήρθε κατά την Ευρωπαϊκή Αναγέννηση, όπου περίπλοκες φιγούρες διακόσμησαν τα μπαστούνια των μεγάλων πλοίων. Από την εποχή της ελληνικής επανάστασης, σώζονται πολλά τέτοια ξυλόγλυπτα, απεικονίζοντας ηρωικές φιγούρες και θεούς της αρχαιότητας. Επιπλέον, αυτά συνήθως συνδέονταν με το όνομα του σκάφους καθώς καραβοκύρηδες επιθυμούσαν το ακρόπρωρο να αντικατοπτρίζει την ουσία του σκάριού (π.χ. πλοία “Άρης” και “Θεμιστοκλής”).

Από ότι φαίνεται η παράδοση συνεχίζεται ακόμα και σήμερα όπως το παρακάτω ακρόπρωρο που αναπαριστά την αγαπημένη του Τζεφ Μπέζος, Λόρεν Σάντσες, στο 500 εκατομμυρίων δολαρίων σκάφος του

jeff bezos ship boat

Ακρόπρωρο σε Σκάφος | Πηγή: https://www.news.com.au

Ξυλογλυπτική και ζωγραφική πάνω στα σκάφη

Τα ακρόπρωρα, ωστόσο, δεν είναι το μοναδικό είδος τέχνης που συναντάται στα σκάφη. Η ξυλογλυπτική κοσμούσε τα πλοία με περίτεχνες μπαρόκ λεπτομέρειες. Παράλληλα, οι ζωγραφικές αναπαραστάσεις διακόσμουσαν τα πανιά, τα λάβαρα και τις σημαίες τους.

Ένα παράδειγμα από τις ελληνικές θάλασσες αποτελούν οι πρύμνες των βαρκαλάδων. Αυτές οι πρύμνες καταλήγουν σε έναν επίπεδο τάκο. Παρόλο που αυτό παρείχε στους βαρκαλάδες μεγαλύτερη χωρητικότητα, ήταν ένα άκομψο και χοντροκομμένο τελείωμα του σκάφους. Έτσι λοιπόν, ο τάκος τους διακοσμούνταν με σκαλιστές ή ζωγραφιστές παραστάσεις.

Σε μια παρόμοια προσπάθεια αναβίωσης της παράδοσης διακόσμησης του τάκου των βαρκαλάδων, δημιουργήσαμε στο “Ρεσάλτο” μας μια θαλασσογραφία που απεικονίζει έναν από τους προορισμούς των κρουαζιέρων μας.

View this post on Instagram

A post shared by ᴇᴀꜱᴛ ᴀᴛᴛɪᴄᴀ ᴄʀᴜɪꜱᴇꜱ (@east_attica_cruises)

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *